ఎలక్షన్ కమిషనర్ల ఎంపికపై కాంగ్రెస్ అభ్యంతరం, రేపు సుప్రీం కోర్టుకు కేసు
భారత ఎన్నికల సంఘం టాప్ ప్యానెల్‌లో ఖాళీగా ఉన్న రెండు స్థానాలకు బ్యూరోక్రాట్లు సుఖ్‌బీర్ సింగ్ సంధు, జ్ఞానేష్ కుమార్‌లను ఎంపికైనట్లు లోక్‌సభలో కాంగ్రెస్ నాయకుడు అధిర్ రంజన్ చౌదరి ఈ మధ్యాహ్నం మీడియాకు తెలిపారు. ఎన్నికల సంఘం రాబోయే లోక్‌సభ ఎన్నికలకు సిద్ధమవుతున్న తరుణంలో ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ రాజీవ్ కుమార్‌కు సహాయం చేయడానికి ఇద్దరు ఎన్నికల కమిషనర్‌లను ఎంపిక చేసేందుకు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అధ్యక్షతన ఏర్పాటు చేసిన ప్యానెల్‌లో చౌదరి కూడా ఉన్నారు. ప్రధానమంత్రి, చౌదరితో పాటు, కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా ప్యానెల్‌లో ఉన్నారు. సెలక్షన్ కమిటీలో భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి స్థానంలో కేంద్ర మంత్రిని నియమించే చట్టంపై కాంగ్రెస్ నాయకుడు కేంద్రంపై మండిపడ్డారు. ‘‘ఈ కమిటీలో భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి ఉండాల్సింది’’ అని, గతేడాది తీసుకొచ్చిన చట్టం ‘లాంఛనంగా’ సమావేశాన్ని కుదించిందని అన్నారు. “ప్యానెల్‌లో ప్రభుత్వం మెజారిటీలో ఉంది. వారు కోరుకున్నది జరుగుతుంది.”
నిన్న రాత్రి పరిశీలన కోసం తనకు 212 పేర్లను ఇచ్చారని కాంగ్రెస్ నాయకుడు చెప్పారు. “అభ్యర్థులను పరిశీలించడానికి నేను షార్ట్‌లిస్ట్‌ను అడిగాను. కానీ నాకు ఆ అవకాశం రాలేదు. నేను అర్ధరాత్రి ఢిల్లీకి చేరుకున్నాను. ఈ రోజు మధ్యాహ్నానికి సమావేశం జరిగింది. నాకు 212 పేర్లను ఇచ్చారు, ఎవరైనా చాలా మంది అభ్యర్థులను ఎలా పరీక్షించగలరు? ఒక రోజు? సమావేశానికి పది నిమిషాల ముందు, నాకు 6 పేర్లతో కూడిన షార్ట్‌లిస్ట్ ఇచ్చారు,” అని చెప్పారు. “ఎంచుకున్న ఇద్దరిని ఎంపిక చేయడం ఖాయం. అయితే, సంస్థను బలోపేతం చేయడానికి నేను తగిన రీతిలో జోక్యం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించాను. అందుకే, నేను ఢిల్లీకి రాకముందే, నేను షార్ట్‌లిస్ట్‌ను కోరాను. వారు నాకు జాబితా ఇచ్చారు. అభ్యర్థులందరూ 212 మంది ఉన్నారు. ఒక్క రాత్రిలో 212 మంది పేర్లను పరిశీలించి వారిలో అత్యంత సమర్థుడైన వ్యక్తిని కనుగొనడం మానవీయంగా నాకు సాధ్యమేనా అని ఇప్పుడు మీరు ఊహించవచ్చు,” అని ఆయన అన్నారు. ఎంపిక విధానాన్ని ప్రశ్నిస్తూ డిసెంట్ నోట్ ఇచ్చానని ఆయన చెప్పారు.
చౌదరి ఎన్నికల కమిషనర్‌గా అరుణ్ గోయెల్ రాజీనామాను కూడా ప్రస్తావించారు. ఇది వివాదానికి దారితీసింది. గోయెల్‌ను నియమించినప్పుడు, సుప్రీంకోర్టు ‘మెరుపు వేగం’ గా నిర్ణయం ఎందుకని వ్యాఖ్యానించింది. మెరుపు వేగంతో వచ్చాడు, డిజిటల్ వేగంతో వెళ్లిపోయాడని చౌదరి చెప్పారు. సంధు, కుమార్ 1988 బ్యాచ్‌కి చెందిన రిటైర్డ్ IAS అధికారులు. సంధు ఉత్తరాఖండ్ ఐఏఎస్ కేడర్‌కు చెందినవారు కాగా, కుమార్ కేరళ కేడర్‌కు చెందినవారు. సంధు ఇంతకు ముందు ఉత్తరాఖండ్ చీఫ్ సెక్రటరీ, నేషనల్ హైవేస్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా ఛైర్మన్‌తో సహా కీలక ప్రభుత్వ పదవులను నిర్వహించారు. కుమార్ పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ, అమిత్ షా నేతృత్వంలోని సహకార మంత్రిత్వ శాఖలో కార్యదర్శిగా పనిచేశారు. ఎంపిక ప్రక్రియను సవాలు చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు విచారణకు ఒకరోజు ముందు ఇద్దరు అధికారులను ఎన్నికల కమిషనర్ పోస్టులకు ఎంపిక చేశారు.
ప్రస్తుత ప్రక్రియలో, న్యాయ మంత్రి నేతృత్వంలోని సెర్చ్ కమిటీ షార్ట్‌లిస్ట్‌ను సిద్ధం చేస్తుంది. అప్పుడు, ప్రధానమంత్రి నేతృత్వంలోని లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నాయకుడు మరియు కేంద్ర మంత్రితో కూడిన ఎంపిక ప్యానెల్ తుది ఎంపిక చేస్తుంది.
ఈ ప్యానెల్‌లో ప్రధానమంత్రి, భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి, లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నేత తప్పనిసరిగా ఉండాలని గతేడాది మార్చిలో సుప్రీంకోర్టు తీర్పునిచ్చింది. అయితే ఆ తర్వాత ప్రధాన న్యాయమూర్తి స్థానంలో కేంద్ర మంత్రిని నియమించేలా కేంద్రం చట్టం తీసుకొచ్చింది. ఈ మార్పు ప్రక్రియను కేంద్రానికి అనుకూలంగా మార్చింది. అసోసియేషన్ ఫర్ డెమోక్రటిక్ రిఫార్మ్స్, కాంగ్రెస్ నాయకురాలు జయ ఠాకూర్ ఈ ప్రక్రియను సుప్రీంకోర్టులో సవాలు చేశారు. ఈ విషయమై కేసు రేపు విచారణకు రానుంది.
