పాకిస్తాన్‌లో పెరుగుతున్న ధరలు.. లబోదిబోమంటున్న సామాన్యుడు
పాకిస్థాన్ ఆర్థిక పరిస్థితి దారుణంగా ఉంది. ఉల్లి ధరలు ఏడాది ప్రాతిపదికన 501 శాతం పెరగగా, బియ్యం, పప్పులు, గోధుమల ధరలు కూడా ఏడాది కాలంలో దాదాపు 50 శాతం పెరిగాయి. పాకిస్థాన్‌లో నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు మరోసారి సామాన్యుల జేబుకు చిల్లులు పెడుతున్నాయి. 2022లో సంభవించిన భారీ వరదల వల్ల ఏర్పడిన సంక్షోభం నుండి దేశం కోలుకోకముందే, ద్రవ్యోల్బణం పాకిస్తాన్‌ను ముప్పుతిప్పలుపెడుతోంది. జనవరి 6, 2022న కిలో రూ.36.7గా ఉన్న ఉల్లి ధరలు ఏడాది ప్రాతిపదికన 501 శాతం పెరిగి, జనవరి 5, 2023న కిలో రూ.220.4కి చేరాయి. డీజిల్ ధరలు 61 శాతం పెరిగాయి, పెట్రోల్ ధరలు 48 శాతం పెరిగాయి. బియ్యం, పప్పులు, గోధుమల ధరలు కూడా ఏడాదిలో దాదాపు 50 శాతం పెరిగాయి.
దేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాలలో గోధుమల కొరత, ఖైబర్ పన్తున్ఖ్వా, సింధ్, బలూచిస్తాన్ ప్రావిన్సులలోని అనేక ప్రాంతాల నుండి తొక్కిసలాటలు సంభవించడంతో పాకిస్తాన్ తన అత్యంత ఘోరమైన పిండి సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటోంది. ది ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్‌లోని ఒక నివేదిక ప్రకారం, మార్కెట్‌లో ఇప్పటికే సరఫరాలో తక్కువ ఉన్న పిండి బస్తాలను పొందడానికి ప్రతిరోజూ వేల మంది రోడ్లపైనే జీవిస్తున్నారు. మినీ ట్రక్కులు, వ్యాన్‌లు సాయుధ గార్డులతో కలిసి పిండి పంపిణీ చేస్తున్నప్పుడు వాహనాల చుట్టూ ప్రజలు గుమిగూడి ఒకరినొకరు తోసుకోవడంతో గందరగోళ దృశ్యాలు తరచుగా కనిపిస్తున్నాయి. పాకిస్తాన్‌లో కొనసాగుతున్న సంక్షోభం మధ్య గోధుమలు, పిండి ధరలు విపరీతంగా పెరిగాయని ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ నివేదించింది.
కరాచీలో కిలో పిండిని కిలో రూ.140 నుంచి రూ.160కి విక్రయిస్తున్నారు. ఇస్లామాబాద్‌, పెషావర్‌లలో 10 కిలోల పిండిని కిలో రూ.1,500కు విక్రయిస్తుండగా, 20 కిలోల పిండిని రూ.2,800కు విక్రయిస్తున్నారు. పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌లోని మిల్లు యజమానులు కిలో పిండి ధరను రూ.160కి పెంచారు. బలూచిస్థాన్ ఆహార మంత్రి జమరాక్ అచక్జాయ్ ప్రావిన్స్‌లో గోధుమ నిల్వ పూర్తిగా అయిపోయిందన్నారు. బలూచిస్థాన్‌కు తక్షణమే 400,000 గోధుమల బస్తాలు అవసరమని, లేకుంటే సంక్షోభం మరింత తీవ్రమయ్యే అవకాశం ఉందని హెచ్చరించారు. అదేవిధంగా, ఖైబర్ పఖ్తున్ఖ్వా అత్యంత ఘోరమైన పిండి సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటోంది, ఎందుకంటే 20 కిలోల పిండిని 3100 రూపాయలకు విక్రయించడంతో ప్రభుత్వం ధరల నియంత్రణలో విఫలమైందని స్థానిక మీడియా మండిపడుతోంది.
సింధ్ ప్రభుత్వం సబ్సిడీ పిండిని ప్రజలకు విక్రయిస్తున్న సమయంలో మిర్పుర్ఖాస్ తొక్కిసలాటలో ఒక వ్యక్తి మరణించినట్లు ది ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ నివేదించింది. గులిస్తాన్-ఎ-బల్దియా పార్కు వెలుపల పిండిని విక్రయిస్తుండగా ఒక్కొక్కటి 200 బస్తాలు ఉన్న రెండు వాహనాల్లో కమీషనర్ కార్యాలయం సమీపంలో మరణం సంభవించింది. మినీ ట్రక్కులు ఒక్కొక్కటి 10 కిలోల పిండి బస్తాలను కిలో రూ.65 చొప్పున విక్రయిస్తుండడంతో వాహనాల చుట్టూ గుమిగూడిన ప్రజలు బ్యాగ్ తీసుకోవడానికి ఒకరినొకరు తోసుకున్నారు. ఈ గందరగోళంలో 40 ఏళ్ల కార్మికుడు హర్‌సింగ్ కొల్హి రోడ్డుపై పడిపోయాడని, చుట్టుపక్కల ప్రజలు తొక్కడంతో చనిపోయారని పోలీసులు తెలిపారు. ది ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ నివేదిక ప్రకారం ఆహార శాఖ అధికారులపై చర్యలు తీసుకోవాలని కోల్హీ కుటుంబం డిమాండ్ చేసింది. సింధ్‌లోని ఇతర ప్రాంతాలలో మినీ-ట్రక్కులు లేదా వ్యాన్‌ల ద్వారా పిండిని విక్రయించే ఇలాంటి గందరగోళ దృశ్యాలు కనిపించాయి.
షాహీద్ బెనజీరాబాద్‌లోని సక్రంద్ పట్టణంలోని పిండి మిల్లులో ప్రభుత్వ ధరకు పిండి కొనుగోలు చేస్తుండగా తొక్కిసలాట జరగడంతో ఇద్దరు మహిళలు, ఒక మైనర్ బాలిక గాయపడ్డారు. పాకిస్తాన్‌లో గోధుమ సంక్షోభానికి ఫెడరల్, పంజాబ్ ప్రభుత్వాల మధ్య గొడవలే కారణమని సోర్సెస్ వెల్లడించినట్లు ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ నివేదించింది. వార్తా నివేదిక ప్రకారం, ఎంత గోధుమలను దిగుమతి చేసుకోవాలో పంజాబ్ ఆహార శాఖ సరిగ్గా అంచనా వేయలేకపోయిందని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఇంతలో, బలూచిస్తాన్ ఆహార మంత్రి జమరాక్ అచక్జాయ్ ప్రావిన్స్‌లో గోధుమ స్టాక్ “పూర్తిగా ముగిసిందని” వెల్లడించారు. ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ నివేదిక ప్రకారం బలూచిస్తాన్‌లో సరుకుల సంక్షోభం “తీవ్రమవుతోంది” అని ఆయన చెప్పారు. “200,000 బస్తాల గోధుమలలో, 10,000 బస్తాలు అందాయి” అని జమరాక్ అచక్జాయ్ చెప్పినట్లు ఎక్స్‌ప్రెస్ ట్రిబ్యూన్ పేర్కొంది. ” 600,000 బస్తాలు పంపమని పంజాబ్ ముఖ్యమంత్రిని అచక్జాయ్ అభ్యర్థించారు.
స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ పాకిస్తాన్ ప్రకారం, మొత్తంమీద, పాకిస్తాన్‌లో ప్రధాన ద్రవ్యోల్బణం డిసెంబర్ 2021లో 12.3 శాతం నుండి 2022 డిసెంబర్‌లో 24.5 శాతానికి రెట్టింపు అయ్యింది. ధరల పెరుగుదల ఎక్కువగా ఆహార ధరల పెరుగుదలకు కారణమైంది. ఆహార ద్రవ్యోల్బణం రేటు డిసెంబర్ 2021లో 11.7 శాతం నుండి డిసెంబర్ 2022 నాటికి 32.7 శాతానికి దాదాపు మూడు రెట్లు పెరిగింది. కేవలం రిటైల్ మార్కెట్లలో మాత్రమే కాకుండా దేశమంతా ఇదే పరిస్థితి నెలకొంది. పాకిస్థాన్ స్థూల ఆర్థిక చిత్రం కూడా భయంకరంగా కనిపిస్తోంది. ఏడాదిలో సగానికి పడిపోయిన విదేశీ మారకద్రవ్య నిల్వలను పాకిస్థాన్ వేగంగా కోల్పోతోంది. దేశం యొక్క ఫారెక్స్ నిల్వలు డిసెంబర్ 2021లో USD 23.9 బిలియన్లు, డిసెంబర్ 2022లో కేవలం USD 11.4 బిలియన్లకు తగ్గిపోయాయి.
విదేశీ మారకం ఎందుకు ముఖ్యమైనది?
విదేశీ మారకం ఒక దేశం తన దేశీయ కరెన్సీ విలువను స్థిర రేటులో మరియు డాలర్ కంటే తక్కువగా ఉంచడంలో సహాయపడుతుంది. అలాగే, ఇది ఆర్థిక సంక్షోభం విషయంలో లిక్విడిటీని నిర్వహిస్తుంది. దేశం అంతర్జాతీయ ఆర్థిక బాధ్యతలను తీర్చడంలో సహాయపడుతుంది. అంతర్గత ప్రాజెక్టులకు నిధులు సమకూర్చడం, విదేశీ పెట్టుబడిదారులకు భరోసా ఇవ్వడం దేశాలు విదేశీ నిల్వలను నిర్వహించడానికి ఉపకరిస్తుంది. ఓవైపు ఆర్థికరంగం అతలాకుతలమవగా… డాలర్‌తో పోలిస్తే పాకిస్తాన్ కరెన్సీ కూడా బలహీనపడుతోంది. డిసెంబర్ 2020లో డాలర్‌తో పోలిస్తే పాకిస్తానీ రూపాయి 160.1 వద్ద ఉంది, ఇది డిసెంబర్ 2021లో 177.2కి మరియు డిసెంబర్ 2022లో 224.8కి చేరుకొంది. అంతేకాకుండా, జిడిపిలో పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వ అప్పులు పెరుగుతూనే ఉన్నాయి. GDPలో సాధారణ ప్రభుత్వ రుణం 2011లో 52.8 శాతంగా ఉంది. ఇది 2016లో 60.8 శాతానికి పెరిగింది. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి ప్రకారం 77.8 శాతానికి పెరిగిందని అంచనా.