6 నెలల్లో రాజధాని అమరావతి నిర్మాణాన్ని పూర్తి చేయాలన్న హైకోర్టు ఆదేశాలపై సుప్రీం కోర్టు స్టే

అమరావతి రాజధాని నగరాన్ని ఆరు నెలల్లోగా నిర్మించి, అభివృద్ధి చేయాలంటూ ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు మార్చి 3 ఉత్తర్వులపై సుప్రీంకోర్టు సోమవారం స్టే విధించింది. అమరావతిని రాష్ట్రానికి ఏకైక రాజధానిగా ప్రకటించిన హైకోర్టు ఉత్తర్వులను సవాల్ చేస్తూ ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌పై న్యాయమూర్తులు కేఎం జోసెఫ్, బీవీ నాగరత్నలతో కూడిన ధర్మాసనం కేంద్రంతో పాటు ఇతరులకు నోటీసులు జారీ చేసింది. కేసు విచారణను జనవరి 31, 2023కు వాయిదా వేసింది. ఈ సమస్యను పరిశీలించి.. తగిన విధంగా విచారిస్తామని కోర్టు పేర్కొంది. తదుపరి విచారణ తేదీ వరకు హైకోర్టు ఆదేశాలపై స్టే అమలవుతుందని కోర్టు తెలిపింది.

కేసును విచారించిన ధర్మాసనం “కోర్టులు… టౌన్ ప్లానర్, చీఫ్ ఇంజనీర్ కాలేవు” అని వ్యాఖ్యానించింది. మార్చి 3 నాటి ఉత్తర్వును ప్రస్తావిస్తూ అత్యున్నత న్యాయస్థానం, “ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అధికార విభజన జరగలేదా? హైకోర్టు కార్యనిర్వాహకుడిగా ఎలా పనిచేస్తోందని ప్రశ్నించింది. రాష్ట్రంలోని అన్ని ప్రాంతాల అభివృద్ధి కోసం వైఎస్‌ జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం రాష్ట్రంలోని వివిధ నగరాల్లో మూడు రాజధానులు చేయాలని నిర్ణయించింది. హైకోర్టు మార్చి 3 నాటి ఉత్తర్వులను సవాలు చేస్తూ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం అత్యున్నత న్యాయస్థానాన్ని ఆశ్రయించింది.

రాజ్యాంగం సమాఖ్య నిర్మాణం ప్రకారం, ప్రతి రాష్ట్రానికి రాజధాని విధులను ఎక్కడ నుండి నిర్వహించాలో నిర్ణయించే స్వాభావిక హక్కు ఉందని అప్పీల్ పేర్కొంది. “రాష్ట్రానికి రాజధానిపై నిర్ణయం తీసుకునే అధికారం లేదని నిలదీయడం రాజ్యాంగ ప్రాథమిక నిర్మాణాన్ని ఉల్లంఘించడమే” అని విజ్ఞప్తి చేసింది. హైకోర్టు తీర్పు ‘అధికార విభజన’ సిద్ధాంతాన్ని ఉల్లంఘిస్తోందని, ఇది శాసనసభను ఈ సమస్యను చేపట్టకుండా నిరోధించిందని పేర్కొంది. అమరావతి రాజధాని నగరం, ప్రాంతాన్ని ఆరు నెలల్లోగా నిర్మించి, అభివృద్ధి చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మార్చి 3న ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది. రాజధానిని మార్చడం, విభజించడం లేదా మూడు రాజధానులు చేయడం కోసం ఏదైనా చట్టాన్ని రూపొందించడానికి రాష్ట్ర శాసనసభకు సమర్థత లేదని హైకోర్టు తీర్పునిచ్చింది.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి అథారిటీ పిటిషనర్ల ప్రాథమిక హక్కులను ఉల్లంఘించిందని… ఆరు నెలల్లో అమరావతి రాజధాని నగరం, రాజధాని ప్రాంతాన్ని నిర్మించి, అభివృద్ధి చేయాలని ఆదేశించింది. విశాఖను ఎగ్జిక్యూటివ్ క్యాపిటల్‌గా, కర్నూలును జ్యుడిషియరీ క్యాపిటల్‌గా చేస్తూ, అమరావతిని ఆంధ్రప్రదేశ్‌కి శాసన రాజధానిగా పరిమితం చేస్తూ జగన్ పాలన సాగిస్తున్న నిర్ణయాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ అమరావతి ప్రాంత రైతులు వేసిన 63 పిటీషన్‌లపై హైకోర్టు తీర్పు వెలువరించింది. నాటి హైకోర్టు తీర్పుపై ప్రస్తుతం సుప్రీం కోర్టు స్టే విధించింది.